Tijdens deze toolboxmeeting besteden we aandacht aan de veiligheid bij het werken aan rioleringen. Dit kan in diverse situaties voorkomen. Bijvoorbeeld in gebouwen zoals kantoren, scholen en distributiecentra. Maar ook in ziekenhuizen en laboratoria in deze gevallen zal er vaak een hoger risico zijn op de aanwezigheid van gevaarlijke stoffen in het rioleringssysteem. Maar ook bij chemische processen in een fabriek is het belangrijk om vooraf door middel van een RI&E de risico's inzichtelijk te krijgen.

Naast riolering in gebouwen komen we ook riolering in de grond tegen, dit kan op het terrein van de klant zijn maar ook op openbare grond langs bijvoorbeeld een weg.

Je zal begrijpen dat de omgeving bij dit soort werkzaamheden mede het risicoprofiel bepaald. In deze toolboxmeeting zullen we de belangrijkste risico's behandelen. Het belangrijkste zal bij alle werkzaamheden zijn op in de voorbereidingsfase de projectrisico's te inventariseren. Hiervoor zullen we onder andere in gesprek moeten gaan met de klant. En zal iedereen voor de start van zijn/haar werkzaamheden een LMRA moeten uitvoeren.

• Brand- en explosiegevaar; bijvoorbeeld door de aanwezigheid van brandbaar rioolgas;
• Bedwelming en vergiftiging; bijvoorbeeld door rottings- of gistingsprocessen en blootstelling aan micro-organismen;
• Fysieke belasting;
• Gegrepen worden door bewegende delen; bijvoorbeeld door de aanwezigheid van roerwerken;
• Infectieziekte; bijvoorbeeld door contact met afvalwater (biologische agentia);
• Elektrische inwerking; bijvoorbeeld elektrocutie door het gebruik van elektrische materialen en/of de aanwezigheid van geleidende wanden, plafonds en vloeren;
• Mechanische inwerking; bijvoorbeeld, struikelen, misstappen, vallen, stoten, klemmen, verbranden, indringen splinters, snijden, schaven, vallende voorwerpen door beperkte bewegingsvrijheid en gladheid;
• Lawaaibelasting; geluidsniveau ≥ 80 dB(A).

Brand- en explosiegevaar:

• Als er een vergunning systeem van toepassing is, werk dan volgens de vergunning en leg de meetresultaten vast;
• Laat een deskundige het gevaar op brand en explosie meten voordat je de ruimte betreedt en laat een deskundige dit gevaar tijdens het werk monitoren;
• Neem de volgende maatregelen als er werkzaamheden worden uitgevoerd met brandgevaar (lassen, branden, slijpen etc.):- Verwijder of scherm brandbare delen af.- Zorg voor een brandblusser in de directe nabijheid van de werkzaamheden.- Zorg voor goede ventilatie.

Bedwelming en vergiftiging:

• Als er een vergunning systeem van toepassing is, werk dan volgens de vergunning en leg de meetresultaten vast;
• Laat een deskundige de aanwezigheid van gevaarlijke stoffen meten voordat je de ruimte betreedt en laat een deskundige dit tijdens het werk monitoren;
• Voorkom contact met (afval)producten door het gebruik van PBM-en, zoals werkkleding, een veiligheids(ruimzicht)bril en werkhandschoenen;
• Gebruik (bron)zuiging en/of ruimteventilatie;
• Gebruik zo nodig onafhankelijke adembescherming. Een filtermasker is niet toegestaan in verband met mogelijk zuurstoftekort.

Fysieke belasting:

• Arbeidstijden in het riool mogen niet langer zijn dan 1,5 uur, gevolgd door een pauze buiten het riool van 15 minuten. Met een persluchttoestel mag maximaal 30 minuten aaneengesloten worden gewerkt, gevolgd door een minstens even lange pauze buiten het riool.

Gegrepen worden door bewegende delen:

• Als er een werkvergunningsysteem van toepassing is, werk dan volgens de werkvergunning;
• Schakel de installatie uit;
• Vergrendel de installatie tegen onverwacht inschakelen door middel van sloten en gebruik Multilock
  klemmen (volg de lockout-tagout procedure).

Infectieziekte:

• Vermijd contact zoveel mogelijk;
• Gebruik beschermende kleding (eventueel vloeistofdicht en/of gasdicht), zoals een wegwerpoverall;
• Geef extra aandacht aan de persoonlijke hygiëne (niet roken, eten of drinken tijdens het werk) en gebruik warm water en zeep om de handen te wassen;
• Zorg voor vaccinatie (in overleg met de bedrijfsarts), bijvoorbeeld tegen tetanus;
• Beperk het aantal medewerkers en beperk de blootstellingsduur.

Elektrische inwerking:

• Personeel dat werkt aan de elektrische installatie moet beschikken over juiste bevoegdheden (schriftelijke aanwijzing NEN-EN 50110/NEN 3140);
• Sluit verlichting uitsluitend aan op een eigen voedingsbron (accu) of op een veilige spanning;
• Gebruik elektrisch verplaatsbaar dubbel geïsoleerd gereedschap op een veiligheidstransformator of gebruik gereedschap op een eigen voedingsbron (accu);
• Gebruik goedgekeurd lasgereedschap met een spanningsverlagend relais;
• Plaats de veiligheidstransformator en/of lastrafo buiten de ruimte.

Mechanische inwerking:

• Hang toevoerkabels op en zorg voor orde en netheid op de werkplek;
• Gebruik, afhankelijk van de werkzaamheden, de juiste PBM-en, zoals een veiligheidshelm, -schoenen of -laarzen,
  -(ruimzicht)bril, -handschoenen en werkkleding.

Lawaaibelasting:

• Kijk of het mogelijk is om het geluidsniveau te reduceren tot onder de 80 dB(A);
• Is dit niet mogelijk gebruik dan gehoorbeschermingsmiddelen met voldoende demping.

Ga met elkaar in gesprek over het volgende:

1. Welke van de risico's kom jij tegen tijdens een klus?
2. Kom je wel eens in een ruimte waar een riolering aanwezig is? En verblijf je daar langere tijd?
3. Neem je altijd alle noodzakelijke maatregelen?
4. Werk je regelmatig in kruipruimtes? Welke extra maatregelen neem je dan?

Bekijk de Arbocatalogus ''Werken in kruipruimtes'' voor meer informatie.